چگونه محصول‌مان را ارائه کنیم؟

فرصتی پیش آمده تا محصولی که مدت‌ها برای آن زحمت کشیده‌اید را به یک سرمایه‌گذار یا جمعی از علاقمندان ارائه کنید.

چه بگوییم؟ چه کنیم؟ چه نگوییم؟ چه نکنیم؟

🗣 در ارائه چه بگوییم؟

👩‍👩‍👧‍👧 اول از همه تیم‌تان را کوتاه و موثر معرفی کنید. تنها به نقش‌شان در تیم اشاره کنید و از ذکر موارد غیرمرتبط مثل تحصیلات و … خودداری کنید (مگر اینکه واقعاً مرتبط با نقشی که در تیم دارد باشد؛ مثلاً وجود یک روانشناس در تیم ساخت محصولی که به هدف توانبخشی شناختی ساخته شده است، امتیاز مهمی هست!). اگر به‌جای عکس اعضای تیم بتوانید طرح گرافیکی چهره‌ی آن‌ها را طراحی کنید و نشان دهید، اثر خوبی از اهمیت شما به ارائه و به تیم‌تان در ذهن مخاطب به جای می‌گذارد.

📃 ابتدا موضوع را شرح دهید (مشکل چیست؟)، سپس به سابقه موضوع اشاره کنید (تاکنون برای حل این مشکل چه کرده‌اند؟) و در پایان راه‌حل خودتان را توضیح دهید. خیلی موضوع را کش ندهید!

💸 چقدر درآمد برای کارتان پیش‌بینی می‌کنید؟ درآمد شما از فروش محصول است یا حق اشتراک ماهانه؟ جامعه هدف شما چند نفر هستند؟ از این تعداد، به چند نفر دسترسی دارید؟ از این تعداد چند نفر حاضر به خرید محصول شما هستند و بابت آن چقدر می‌پردازند؟ شرکای کلیدی برای رسیدن به این درآمد چه کسانی هستند؟

📈در کنار درآمد، به هزینه‌ها هم فکر کنید. چند نفر در تیم‌تان حضور دارند؟ چند ماه ساخت محصول قابل ارائه (MVP) طول می‌کشد؟ در این چند ماه تکلیف تیم چیست؟ حقوق می‌خواهند؟ در سود نهایی شریک هستند؟ به چقدر سرمایه (ساخت ، تبلیغات، بازاریابی، پشتیبانی و …) نیاز دارید؟ نقطه‌ی سربه‌سر برنامه‌ی تجاری شما (وقتی هزینه‌هایی که کرده‌اید با درآمدی که کسب می‌کنید یکسان می‌شود) چه زمانی است؟

🧨 یک نکته‌ی مهم! هرگز در اسلایدهای خود از متن‌های طولانی استفاده نکنید! مخاطب یا باید به شما گوش کند یا متن‌تان را بخواند و اگر از متن‌های طولانی و جملات بلند استفاده کنید، تمرکز مخاطب را از دست خواهید دید. استاندارد 6 در 6 را فراموش نکنید! هر اسلاید حداکثر 6 تیتر و هر تیتر حداکثر 6 کلمه دارد تا اگر مخاطب فکرش جای دیگری رفت و خواست به ارائه بازگردد، با خواندن آن کلمات بتواند. به جای نوشتن متن‌های طولانی، تیتر بنویسید و خودتان حرف بزنید.

⏳حواستان به زمان هم باشد. حتماً از قبل چندبار تمرین کنید تا مطمئن شوید کل مطالب را (با آرامش! نه با عجله و استرس) ظرف مدت زمان معهود می‌توانید ارائه کنید.

چند نکته را هم در مورد شیوه‌ی ارائه مدنظر داشته باشید:

✅ با قدرت و اعتماد به نفس صحبت کنید! شما عزیز و قابل احترام هستید! صحبت کردن با ترس، اعتماد مخاطب به شما را از بین می‌برد.

✅ با صدای رسا صحبت کنید و اجازه بدهید قدرت نهفته در کلماتتان بر عمق جان مخاطب بنشیند!

✅ از فضای صحنه استفاده کنید. یک جا ثابت نایستید. به گونه‌ای طبیعی در صحنه به چپ و راست و عقب و جلو حرکت کنید تا مخاطب خسته نشود.

✅ هیجان داشته باشید! اگر با لحنی خسته و آرام در مورد مصحول‌تان صحبت کنید، مخاطب احتمالا به این نتیجه می‌رسد که لابد محصول خیلی هم جالب نیست که حتی خودتان را هم به شوق نیاورده!

✅ از روی کاغذ نخوانید! همراه داشتن یادداشت کوچکی که نکات را به یادتان بیاورد اشکالی ندارد؛ هرچند اگر بتوانید رئوس را هم به خاطر بسپارید و یادداشت را حذف کنید، مخاطب می‌فهمد آن‌قدر روی محصول‌تان فکر کرده‌اید که همه‌چیزش را به خاطر دارید. در هر حال خواندن از روی مطالب کاغذ مثل انشاء اشتباه مهلکی است!

✅ به صورت مخاطبان‌تان نگاه کنید. به صحنه و زیر پایتان زل نزنید! خواستگاری که نیست! نظر مخاطبان را باید در مورد ایده‌تان جلب کنید.

✅ از زبان بدن استفاده کنید. طوری که حس خوبتان نسبت به مصحول‌تان را به مخاطب منتقل کنید.

✅ حتما قبل از ارائه چندبار تمرین کنید تا ناچار نشوید برای جا دادن مطالب در مدتی کوتاه، تند حرف بزنید و احیانا چیزی را فراموش کنید.

✅ از روش‌های جذاب برای ارائه استفاده کنید! ارائه‌های تئاترگونه، دونفره، درگیرکننده مخاطب و … باعث می‌شود ارایه‌تان در ذهن مخاطب ماندگار شود.

✅ از حرف زدن کلی و بدون ارائه جزییات پرهیز کنید. کسی فکر نمی‌کند “وای چقدر خفنه که چیزی بروز نمی‌ده!” فکر می‌کنند (یا می‌فهمند!) که به جزییات فکر نکردید!

✅ با آرامش به سوالات مخاطبان گوش کنید و با ادب و فروتنی پاسخ‌های قانع‌کننده بدهید.

✅ بین حرف مخاطب نپرید! در عوض در زمانی که او صحبت می‌کند روی پاسخ خود فکر کنید و مختصر و مفید و البته بدون مِن‌مِن کردن پاسخ دهید.

❌لطفا در هیچکدام از موارد بالا زیاده‌روی نکنید…!

دزدی نکنیم!

اقتباس ایده‌ها، روش‌ها، نتایج و حتی استفاده از عین جملات پژوهش‌گران دیگر بدون اشاره صحیح به نام آن‌ها، یک نوع سرقت فکری به شمار می‌رود که در مجامع علمی حساسیت زیادی روی آن وجود دارد و بعضاً عدم رعایت آن باعث حذف مقاله (حتی پس از چاپ)، بازپس‌گیری مدرک تحصیلی و ورود نام نویسنده به لیست سیاه پژوهشگران می‌شود.

به یاد داشته باشید حق ندارید عین یک عبارت را از مقاله یا کتاب یا سایت یا … کپی کنید! این کار دزدی محرز است.

در مورد سرقت علمی و سرقت ادبی حساس باشید!

یک ارائه‌ی جذاب با پرزی (prezi)

این روزها ساخت پرزنتیشن به یک کار کلیشه‌ای با پاورپوینت تبدیل شده است. قطاری از اسلایدهای یک شکل که در تلاشند مفهومی را بدون هیچ هیجانی به مخاطب برسانند. نرم افزار پرزی (Prezi) در سال ۲۰۰۷ متولد شد تا به این روند تکراری و خسته‌کننده پایان بدهد و درهای جدیدی را در دنیای ارائه حرفه ای باز کند.

پرزی (prezi) یک نرم افزار مدرن است که کمتر از ۱۰ سال از عمر آن می‌گذرد. این نرم افزار که رقیب سرسخت و جدی نرم افزارهای سنتی اسلاید محور همچون پاورپوینت است این روزها به شدت مورد استقبال افرادی قرار گرفته است که قصد دارند ارائه ای مدرن، حرفه ای و متفاوت داشته باشند.

در Prezi قرار نیست که اسلاید های متعدد داشته باشید. بلکه پرزی شامل یک صفحه سفید نامحدود است. شما قادر هستید اطلاعات را در هر کجای صفحه که تمایل دارید قرار دهید. تنها کافیست برای هرکدام از اطلاعات ارائه خود به ترتیب نمایش، مسیرحرکت و جابه جایی تعریف کنید. در واقع نرم افزار پرزی همانند نرم افزار پاورپوینت  به قصد کمک رسانی در ارائه ها و سخنرانی های ما به میدان آمده است و همانطور که از نام آن پیداست هدفی جز ارائه ندارد. اما ویژگی های مثبتی در این نرم افزار وجود دارد که حساب آن را از پاورپوینت کاملا جدا می‌کند.

امروزه بسیاری از برنامه هایی هایی که برای ارائه مقاله در زمینه های آموزش، تجارت، کنفرانس ها استفاده می شوند به روش اسلاید به اسلاید هستند. ارائه اسلاید به اسلاید، مانند آنچه در نرم‌افزار پاورپوینت انجام می‌گیرد بسیار خسته‌کننده است چون یک روند خطی ساده را دنبال می‌کند.

ادامه‌ی معرفی پرزی را اینجا بیشتر بخوانید. این کتاب شما را در ساختن پرزی حرفه‌ای می‌کند.

آموزش تبدیل اسلاید به ویدئو

خیلی وقت‌ها اتفاق می‌افتد که مجموعه اسلایدی را برای ارائه آماده کرده‌اید؛ اما استرس دارید که موقع ارائه به‌صورت زنده هول شوید و نتوانید به خوبی ارائه کنید و یا اصلاً فرصتی برای ارائه‌ی آنلاین نداشته باشید. به‌کمک نرم‌افزار پاورپوینت می‌توانید به راحتی ارائه‌ی خود را به ویدئو تبدیل کنید. آموزش زیر را ببینید:

ما و این کلاس‌های مجازی!

کرونا آمد و بساط هر آنچه حضوری بود را برچید و همه را مجبور کرد چه بخواهند و چه نخواهند، به نسخه‌های مجازی تعاملات اجتماعی روی آورند. سهم ما هم از این میان، دل کندن از کلاس‌های حضوری و پر از شور و شوق و نشاط و جذابیت‌های رنگارنگ و نشستن پشت لپ‌تاپ و دل خوش کردن به میکروفون و وب‌کم و ماوس و کیبورد و قلم نوری و خداخدا کردن برای انتقال حس آموختن از خلال بیت‌های بی‌احساس شد.

چند پیشنهاد برای بهره‌برداری حداکثری از کلاس‌های مجازی:

✅ البته که می‌توانید در تختخواب و با چشم بسته فقط وارد کلاس شوید تا دل استاد خوش باشد و خودتان به امر مهم خواب یا لایک و کامنت و دایرکت و استوری مشغول باشید! اما وای به یوم الامتحان! به شما اطمینان می‌دهم فیلمی را که ضبط می‌کنید تا بعداً ببینید، هیچوقت نمی‌بینید! مراقب باشید ایام امتحان نشود و صدها فیلم و جزوه و اسلاید و … که باید ظرف یک روز قورت بدهید! سر کلاس با تمرکز و سرحال و حتماً «نشسته» حاضر شوید. یادداشت بردارید و اگر ترجیح دادید از فیلم استفاده کنید، حتماً همان روز فیلم را ببینید و نکات موردنظرتان را یادداشت کنید. ترم‌های مجازی خیلی موذی و بی‌رحم هستند! اول کار روی خوش نشان می‌دهند و آخر کار آن روی‌شان را نشان می‌دهند. پس فریب نخورید.

✅ با توجه به زمان محدود سامانه‌ی LMS، تدریس رأس ساعت مقرر آغاز می‌شود. حتماً به موقع حاضر باشید.

✅ اگر می‌خواهید هزینه‌ی دانلود فیلم‌های کلاس‌ها روی دستتان نماند، خودتان فیلم کلاس‌ها را ضبط کنید. استفاده از نرم‌افزار Snagit توصیه می‌شود.

✅ فایل‌های ویدئوی کلاس‌ها که آپلود و لینک آن اعلام می‌شود، باید در اسرع وقت دانلود شوند. معمولاً زمان محدودی دارند و ممکن است در صورت سهل‌انگاری، فایل را از دست بدهید.

✅ در صورتی که در کلاس‌هایی که می‌بایست روی سامانه LMS برگزار شود مشکلی ایجاد شد، مرتب گروه تلگرامی درس خودتان را بررسی کنید تا راهکار جایگزین پیدا و تصمیم‌گیری و اعلام شود. معمولاً به سامانه‌ی https://b2n.ir/uivt یا http://b2n.ir/vt992 کوچ می‌کنیم!

در صورت بروز مشکل در دریافت صدا یا تصویر در سامانه‌های آموزش مجازی، این راه‌ها را امتحان کنید:
✅ فیلترشکن را خاموش کنید.
✅ صفحه را Refresh کنید.
✅ از جلسه خارج و مجددا وارد شوید.
✅ گزینه‌ی «ترک صدا»‌ و سپس «پیوستن به صدا» را انتخاب کنید.
✅ اگر از اینترنت موبایل استفاده می‌کنید جایتان را تغییر دهید تا سرعت بهتر شود
✅ هر نرم‌افزاری که در حال استفاده از اینترنت (به‌خصوص آپلود/دانلود) باشد را ببندید (حتی از بک‌گراند سیستم‌عامل هم حذف کنید)
✅ مطمئن شوید مرورگرتان به‌روز باشد.
✅ اگر برایتان میسر است، منبع اتصال به اینترنت را تغییر دهید (اگر از ADSL‌ استفاده می‌کنید به اینترنت همراه سوییچ کنید و بالعکس)
✅ اگر اصلاً صدایی نمی‌شنوید، یک موسیقی یا فیلم را روی سیستم پخش کنید و مطمئن شوید صدای آن به درستی پخش می‌شود.
✅ روی قفل کنار Address Bar مرورگری که از آن استفاده می‌کنید کلیک کنید و مطمئن شوید مجوزهای لازم برای استفاده از وب‌کم و میکروفون و اشتراک صفحه داده شده است.
✅ دانشجویانی که با من درس دارند، لطفاً هنگام ورود به کلاس میکروفون خود را فعال کنند و پس از ورود به کلاس صدای آن را ببندند. بخش مهمی از ارزیابی درس‌های مجازی به پرسش و پاسخ‌های کلاسی برمی‌گردد. اگر به اشتباه به‌عنوان شنونده به کلاس وارد شدید، نشانه‌ی گوشی تلفن (ترک صدا) در پایین صفحه را کلیک کنید و با انتخاب مجدد آن (پیوستن به صدا)، میکروفون را انتخاب کنید.
✅ در صورتی که در بعضی جلسات با هماهنگی قبلی از شما خواسته شود وب‌کم خود را روشن کنید، کافی است نشانه‌ی دوربین پایین صفحه را کلیک کنید.
✅ اگر از شما خواسته شود صفحه نمایش خود را به اشتراک بگذارید، بعد از اینکه استاد به شما مجوز لازم را داد در پایین صفحه یک دکمه با نشانه‌ی مستطیل ظاهر می‌شود. با کلیک روی آن، پنجره‌ای باز می‌شود که با کلیک داخل آن و انتخاب گزینه‌ی اشتراک (Share) می‌توانید صفحه نمایش خود را به اشتراک بگذارید.

درست بنویسیم!

درست یا نادرست، اولین قضاوتی که از یک نفر به ذهن می‌سپاریم مربوط به وضع ظاهری و شیوه‌ی لباس پوشیدن و توجهی است که به ظاهر خود دارد. شیوه‌ی نوشتن یک متن هم چنین جایگاهی در ادبیات علمی دارد. فرقی نمی‌کند پیشنهادیه می‌نویسید یا پایان‌نامه یا مقاله یا گزارش یا … اولین چیزی که باید رعایت کنید، اصول درست‌نویسی است تا مخاطب شما بداند متنی که نوشته‌اید برای شما مهم بوده و با بی‌قیدی و بی‌توجهی از آن نگذشته‌اید.

همین ابتدا به یاد داشته باشید که اینجا فقط اصول فارسی‌نویسی را مرور می‌کنیم. اگر پایان‌نامه یا پیشنهادیه یا هر گزارش علمی می‌نویسید، اینجا و اینجا را هم بخوانید و نکات نگارش اسناد علمی را رعایت کنید. این مطالب هم می‌توانند مفید باشند:

روی Word نسخه‌ی 2013، افزونه‌ی ویراستیار که از آدرس www.virastyar.ir قابل دانلود است به شما کمک می‌کند از رعایت نکات نگارشی و عاری بودن متن از اشتباهات تایپی اطمینان حاصل کنید. در نسخه‌های بعدی Word می‌توانید از افزونه پاکنویس که از https://paknevis.ir قابل دانلود است استفاده کنید. البته به خروجی این نرم‌افزارها اکتفا نکنید! مثلاً اگر نشانه‌های آخر جملات را ننویسید، افزونه‌ای نیست که آن را تذکر دهد. بعضاً در فاصله‌ها و نیم‌فاصله‌ها هم اشتباهاتی دارند که بهتر است یک بار پس از تصحیح خودتان بخوانید و به خروجی مطمئن شوید.

اگر عادت به رعایت چند نکته کنید، بی‌نیاز از این افزونه‌ها می‌توانید تمیز و درست بنویسید. در زیر برخی نکاتی که برای درست‌نویسی باید رعایت کنید را آورده‌ام. یادتان باشد روی سیستم‌تان یک صفحه‌کلید فارسی خوب (مثل Softgozar) نصب کنید تا نیم‌فاصله (فاصله‌ی مجازی) به راحتی قابل استفاده باشد. در هر حال می‌توانید برای ایجاد نیم‌فاصله از فشردن همزمان کلیدهای ctrl و – یا فشردن همزمان کلیدهای ctrl و shift و 2 استفاده کنید. راهنمای زیر نشان می‌دهد چطور می‌تواند ترکیبی خاص از کلیدها را به‌عنوان نیم‌فاصله در صفحه کلید خود مشخص کنید.

  • اول از همه سعی کنید ساده بنویسید! به جای کاربر باید نسبت به وارد کردن اطلاعات بیمار در نرم‌افزار اقدام کند خیلی ساده بنویسید کاربر باید اطلاعات بیمار را در نرم‌افزار بنویسد. معمولاً استفاده از فعل‌هایی مانند اقدام کردن و پرداختن و … فقط متن را از حالت سادگی خارج می‌کند.
  • در تنظیم فاصله‌ها و نیم‌فاصله‌ها (فاصله‌های مجازی) وسواس داشته باشید. کلمه‌ای که دو قسمت جدا داشته باشد، اما به‌صورت واحد خوانده شود باید بین دو قسمت مجزا نیم‌فاصله داشته باشد (به جای می شود بنویسید می‌شود، به جای پایان نامه بنویسید پایان‌نامه). اگر جایی شک کردید که بین دو کلمه باید فاصله استفاده شود یا نیم‌فاصله، تصور کنید این کلمه را در انتهای خط تایپ کرده‌اید و کلمه‌ی اول در انتهای یک خط و کلمه‌ی دوم در ابتدای خط بعد تایپ شده باشد؛ اگر در خواندن این کلمه سکته ایجاد شود یا اشتباه باشد (مثلاً وقتی کلمه‌ی پایان‌نامه را جداگانه و با فاصله تایپ کرده باشید و پایان در انتهای یک خط و نامه در انتهای خط بعد بیاید!)، باید از نیم‌فاصله استفاده کنید. مشخصاً فعل‌هایی که دارای پیشوند می هستند، قطعاً باید در تایپ آن‌ها از نیم‌فاصله استفاده شود.
  • همان‌قدر که استفاده از فاصله به جای نیم‌فاصله اشتباه است، استفاده‌ی نابجا از نیم‌فاصله نیز نادرست است. استفاده از بیش از یک فاصله بین دو کلمه نیز اشتباه است.
  • در اتصال بین اجزاء فعل‌های ترکیبی و صفات ترکیبی دقت کنید. مثلاً در جمله‌ی نمونه‌های ارائه‌شده فاقد ارزش علمی است. کلمات ارائه و شده باید به هم بچسبند تا ترکیب صفتی ارائه‌شده را بسازند. اما در جمله‌ی این پژوهش در کنفرانس سال قبل ارائه شده است باید بین کلمات ارائه و شده فاصله باشد؛ چون دو بخش مجزا از یک فعل هستند و هنگام خواندن نیز آن‌ها را متصل‌به‌هم نمی‌خوانیم.
  • بعضی علائم نگارشی (مثل نقطه و کاما و نقطه‌ویرگول و پرانتز/آکولاد/کروشه بسته) باید به حرف قبل خود بچسبند و از حرف بعد خود فاصله داشته باشند.
  • حتما در پایان هر جمله از یک علامت نگارشی (کاما، نقطه‌ویرگول یا نقطه) استفاده کنید و پایان جمله را رها نکنید. اگر جمله تمام شده نقطه، اگر تمام شده، اما به جمله بعدی از نظر معنایی وابستگی دارد از نقطه‌ویرگول و اگر به رغم وجود فعل در پایان جمله، هنوز از نظر معنایی تمام نشده یا به هر دلیلی می‌خواهید خواننده در آن نقطه مکث کند، از ویرگول استفاده کنید.
  • برای کشیدن حروف (به‌خصوص جاهایی که ترکیب فارسی و انگلیسی نوشتن باعث ایجاد فاصله‌های ناهنجار در متن می‌شود) از ترکیب کلیدهای shift و J استفاده کنید.
  • بعضی علائم نگارشی (مثل پرانتز/آکولاد/کروشه باز) باید از حرف قبل خود فاصله داشته باشند و به حرف بعد خود بچسبند.
  • علامت‌های گیومه (« » یا “ ” در انگلیسی) را فقط وقتی استفاده کنید که نقل‌قول مستقیم از کسی انجام می‌دهید. این مثال را ببینید: به قول محمود دولت‌آبادی: «عجیب‌ترین خوی آدمی این است که می‌داند فعلی بد و آسیب‌رسان است و آن را به کرّات انجام می‌دهد!»بنابراین به‌کار بردن علامت گیومه برای تأکید روی موضوعی کاملاً اشتباه است. برای تأکید روی کلمه یا جمله‌ای از رنگ دیگر یا Bold/Italic/Underline کردن متن استفاده کنید.
  • علامت : صرفاً برای نقل‌قول استفاده می‌شود؛ از به‌ کار بردن آن در انتهای تیترها یا بعد از کلماتی مانند از جمله و مانند و مثل خودداری کنید.
  • بعد از حروف ربط (و – که – یا – …) از علامت کاما استفاده نکنید.
  • اسامی انگلیسی را باید در متن به فارسی بنویسید و فقط اولین بار به انگلیسی زیرنویس کنید، مگر اینکه آن کلمه یکی از بخش‌های نرم‌افزار (مثل Internet Options) باشد که باید عین آن را بنویسید.
  • حروف اول همگی کلمات انگلیسی (به‌ویژه در عنوان و زیرنویس و کلمات کلیدی) باید بزرگ باشند.
  • زیرنویس‌های فارسی راست‌چین و زیرنویس‌های انگلیسی چپ‌چین باید باشند.
  • از به کار بردن کلمات بیگانه مثل رِنج، سنسور، آنالیز و … خودداری کنید و به جای آن‌ها از واژه‌های فارسی مثل بازه، حسگر و تحلیل استفاده کنید. استفاده از کلمات انگلیسی که در فارسی جا افتاده‌اند (به‌ویژه واژه‌های فنی مثل گیت و پورت – به شرطی که معادل فارسی جاافتاده نداشته باشند) اشکالی ندارد. به‌ویژه از واژه‌سازی و به‌کار بردن معادل‌هایی که خواندن متن را دشوار می‌کند جداً خودداری کنید (به‌جای گیت XOR ننویسید دروازه‌ی یای انحصاری!). اگر معادل فارسی که به کار برده‌اید چندان مرسوم نیست، فقط برای اولین بار در متن معادل انگلیسی آن را زیرنویس کنید.
  • به یاد داشته باشید زبان عربی هم یک زبان بیگانه است! پس تا جایی که می‌توانید از کلمات فارسی سلیس به جای معادل عربی استفاده کنید. مثلاً به جای علی‌الخصوص بنویسید به‌ویژه!
  • اگر واژه‌ای از انگلیسی وارد فارسی شده و ناچار هستید از آن استفاده کنید، طوری بنویسید که به‌صورتی غیر از چیزی که نوشته‌اید نتوان آن را خواند. مثلاً کلمه‌ی Robot را روبات بنویسید (نوشتن آن به‌صورت ربات می‌تواند تلفظ‌های دیگری مثل رِبات یا رَبات به دنبال داشته باشد؛ کلماتی مانند پورت و بورد و … هم همین وضعیت را دارند)
  • از به‌کار بردن نشانه‌های عربی در کلمات فارسی خودداری کنید (پیشنهادات، آزمایشات، گاهاً و …)
  • ارجاع به مراجع در انتهای جمله باید قبل از نقطه‌ی پایانی انجام شود.
  • اگر جدولی را از مراجع دیگر آورده‌اید، بهتر است آن را مجدداً تایپ کنید و اگر انگلیسی هست باید به فارسی برگردانید.
  • اعداد کمتر از ده را در متن به فارسی بنویسید (غیر از ارجاع به فصل یا شکل یا جدول)
  • پاراگراف‌ها را به‌کمک Line and Paragraph Spacing از هم فاصله دهید. به‌ویژه تیترها باید از خط قبل از خود فاصله داشته باشند و به خط بعد از خود بچسبند. از Enter برای فاصله دادن بین متن‌ها استفاده نکنید!
  • حتماً فونت متن خود را طبق استانداردی که در قالب پایان‌نامه / پیشنهادیه / مقاله / … تعریف شده انتخاب کنید. اگر استاندارد خاصی وجود نداشت، حتماً یک فونت زیبا و متداول (مثل B Zar و B Nazanin) انتخاب کنید و اندازه‌ی آن را متناسب با نوع متن (تیتر، زیرنویس، متن و …) تنظیم کنید. هرگز از فونت‌های پیش‌فرض استفاده نکنید!
  • معمولاً اندازه‌ی فونت انگلیسی دو شماره از فونت فارسی کوچکتر است.
  • حتماً متن‌های خود را Justify کنید تا انتهای سطرها در یک راستا باشند.
  • قبل از تحویل متن به استاد، از یکی از دوستان‌تان بخواهید متن را بخواند و غلط‌های املایی و انشایی آن را متذکر شود. بعضی اوقات، چشم به ایرادات متن عادت می‌کند و هرچقدر هم خودتان بخوانید به آن‌ها پی نمی‌برید! پس از بقیه هم کمک بگیرید و وقتش که شد، به بقیه هم کمک کنید!
  • برخی از نکات نگارشی تکمیلی را می‌توانید از اینجا و اینجا ببینید.

تبدیل صوت به متن

مرورگر کروم خود را باز کنید و به صفحه Google Drive و سپس Google Docs بروید و یک فایل جدید Google Docs ایجاد کنید. به منوی Tools بروید و روی گزینه Voice Typing کلیک کنید (با فشردن کلید میان‌بر ” Ctrl+Shift+S ” در ویندوز می‌توانید تایپ صوتی را فعال کنید). پنجره‌‌ای کوچک با آیکون میکروفن بر روی صفحه ظاهر می‌شود. روی آن کلیک و صحبت کنید تا گفتار شما به راحتی تبدیل به متن شود. اگر به طور خودکار زبان شما را متوجه نشد، روی سه نقطه بالای آیکون میکروفون کلیک و زبان مورد نظر خود را انتخاب کنید. زمانی که صحبت‌تان تمام شد روی آیکون میکروفن کلیک کنید.

چگونه پیشنهادیه بنویسیم؟

تهیه‌ی پیشنهادیه اولین گام یک تحقیق است که هرگونه اشتباه یا سهل‌انگاری در آن می‌تواند منجر به شکست پژوهش شود و در بسیاری موارد تبعات غیرقابل جبرانی (از جمله طولانی شدن زمان تحصیل و مشکلات زمان دفاع) را به دنبال دارد. در پیشنهادیه ادعاهایی مطرح می‌شود که در زمان دفاع از پایان‌نامه باید پاسخ تک‌تک آن ادعاها مشخص شده باشد. هرچقدر در زمان تدوین پیشنهادیه با دقت و جامعیت بیشتری عمل کنید و جزییات دقیق‌تری را بررسی نمایید، در زمان دفاع با مشکلات کمتری مواجه می‌شوید.

قبل از هر چیز، لطفاً‌ درست بنویسید! اولین حس خواننده‌ی پیشنهادیه شما، به لباسی برمی‌گردد که با رعایت کردن/نکردن نکات نگارشی به تن آن کرده‌اید. این برداشت اول را خراب نکنید! برخی نکات درست‌نویسی را اینجا آورده‌ام. نکته مهم دیگر، رعایت قالب استاندارد گروه یا دانشکده‌تان برای نگارش پیشنهادیه است. حتماً فایل قالب استاندارد را از سایت مرجع‌تان دریافت و مطابق آن نگارش پیشنهادیه را آغاز کنید. این مطالب هم می‌توانند مفید باشند:

هنگام نوشتن پیشنهادیه باید داستان خودتان از پژوهش را روایت کنید. هر مطلبی در این داستان جایگاه خودش را دارد که روایت آن در جای نابجا، به کل داستان شما لطمه می‌زند. به یاد داشته باشید این روایت باید مبتنی بر مراجع علمی به‌روز و معتبر باشد تا مورد پذیرش قرار گیرد.

  • در بخش بیان مسأله، تعریف می‌کنید که مشکل چه بوده؟ چرا این مشکل مهم است؟ آیا تا الان راه‌حلی برای آن ارائه شده؟ اگر نشده چرا و اگر شده چرا لازم است که شما هم دوباره روی این موضوع کار کنید؟ در انتهای این بخش خیلی مختصر از راهکار مدنظر خودتان برای حل این مشکل یاد می‌کنید.
  • در بخش پیشینه، روایت می‌کنید که چه کسانی در سال‌های اخیر روی موضوع مدنظر شما کار کرده‌اند و نتیجه کار آن‌ها چه بوده؟ در پایان این بخش باید عبارتی با این مضمون که: «طبق دانسته‌های پژوهشگر، تاکنون روی بخش … این موضوع با راهکار … کار نشده است» بیاد تا خواننده قانع شود که لازم است شما این خلأ را پر کنید.
  • در بخش اهداف و سوالات (فرضیه‌های) پژوهش، باید بگویید که دنبال چه اهدافی به‌صورت موردی در تز هستید و چه سوالاتی را می‌خواهید پاسخ بدهید.
  • در پایان هم راه‌حل مدنظر خودتان را با تفصیل بیشتر شرح دهید.

در تدوین پیشنهادیه، نکات زیر را در نظر بگیرید.
۱) عنوان: عنوان پیشنهادیه یا پایان‌نامه، پیشانی پژوهش و اولین گام علاقمند کردن دیگران به نتایج کار شما خواهد بود. معمولاً عنوان باید پاسخی به سؤال‌هایی مانند چه چيز، چه كساني، چگونه، كجا و چه زماني باشد. طول عنوان بستگی به مقطع تحصیلی شما دارد؛ قدر مسلم اینکه عنوان نمی‌تواند خیلی کوتاه باشد که کلّی بودن آن باعث ابهام شود (مثلاً طراحی بازی درمانی!). در پیشنهادیه‌های مربوط به مقاطع تحصیلات تکمیلی، معمولاً باید جزییات بیشتری در عنوان باشد که کار را دقیق‌تر و متمرکزتر کند؛ مثلاً در پژوهش‌های مداخله‌ای، جامعه آماری و روش مداخله و متغیرهای وابسته باید ذکر شود. دقت کنید عنوان روح حاکم بر روایت شما را تعیین می‌کند و بخش‌های مختلف پیشنهادیه مثل بیان مسأله و پیشینه و … باید همگی به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم مربوط به کلمات کلیدی موجود در عنوان باشند.

۲) نوع تحقیق: سه نوع تحقیق معمولاً تعریف می‌شود که با توجه به ویژگی‌های پژوهش خود باید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید (بعضی پژوهش‌ها ممکن است در بیش از یک قالب بگنجد). این سه رده عبارتند از تحقیق کاربردی (حاوی نتایج عملی و راهکارها و شیوه‌ها و محصولات جدید با کاربردهای مشخص)، تحقیق نظری یا توسعه‌ای (شامل نظریه‌پردازی در علوم و فنون مختلف که به گسترش مرزهای دانش منجر می‌شود) و تحقیق بنیادین (که ویژگی‌های تحقیق نظری را دارد و نتایج آن در بررسی‌های میدانی نیز مورد تحلیل قرار می‌گیرد).

۳) کلیدواژه‌ها: وقتی شخصی می‌خواهد در مورد موضوع خاصی جستجو کند، معمولاً از کلمات کلیدی یا همان کلیدواژه‌ها استفاده می‌کند. برای اینکه نتایج پژوهش شما هنگام جستجو به‌راحتی در رده‌ی تحقیقات مرتبط جای بگیرد، باید کلیدواژه‌های ساده و روشن و کوتاه و کاملاً مرتبط با پژوهش خود را انتخاب کنید. کلیدواژه‌های خیلی کلّی (مانند پردازش تصویر) یا خیلی جزیی (مانند میکروکنترلر Atmega32) معمولاً انتخاب‌های خوبی نیستند (مگر در موارد خاصی که خود این کلمات گویای ارزش اصلی پیشنهادیه شما که آن را با پژوهش‌های دیگر متفاوت می‌کند، باشد.

۴) شرح و بیان مسأله‌ی پژوهشی: هر پژوهشی با مشاهده‌ی یک مسأله‌ی عینی یا ذهنی آغاز می‌شود. در این بخش از پیشنهادیه باید مسأله‌ای که در این پژوهش دنبال حل آن هستید را به‌صورت واضح بیان کنید. توجه کنید این مرحله «بیان مسأله» هست؛ یعنی خواننده را باید مجاب کند که پژوهش شما مفید و مسأله‌ی موردنظر آن واقعی و مهم است. بیان پیشینه پژوهش و راهکار پیشنهادی‌تان در حد چند جمله‌ی مختصر در ابتدا و انتهای این بخش می‌تواند مفید باشد.

۵) پیشینه تحقیق: به‌کمک منابع مختلف (کتب، ژورنال‌های تخصصی، مجموعه مقالات کنفرانس‌ها و …) هرآنچه مرتبط با موضوع پژوهش شماست را استخراج و به‌صورت خلاصه بیان کنید. جهت‌گیری این بخش باید به‌گونه‌ای باشد که با بیان ضعف‌های پژوهش‌های پیشین، مشخص شود مسأله‌ی موردنظر پژوهش همچنان مهم و مورد توجه است و ارائه‌ی راهکاری جدید برای آن ضرورت دارد. برای جستجوی پژوهش‌های پیشین، از کلیدواژه‌های پژوهش خود یا موارد نزدیک با آن‌ها استفاده کنید.

به این نکات در مورد مراجع توجه کنید:

  • از منابع معتبر استفاده کنید (مجلات عمومی و وب‌سایت‌هایی مانند ویکی‌پدیا نمی‌توانند منابع مناسبی باشند).
  • از مراجع جدید استفاده کنید تا پیشنهادیه شما بر اساس جدیدترین یافته‌های علمی و روش‌های کاربردی موجود باشد؛ به‌ویژه در مورد پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی این موضوع حائز اهمیت است؛ چون فاصله بین تدوین پیشنهادیه و نوشتن پایان‌نامه ممکن است چند سال باشد و اگر هنگام تدوین پیشنهادیه روی مراجع چند سال قبلش تکیه کنید، عملاً هنگام نوشتن پایان‌نامه مطالبی که پیشتر نوشته‌اید بی‌فایده است و باید دوباره از نو بنویسید.
  • تعداد مراجعی که برای تدوین پیشینه از آن‌ها استفاده می‌کنید حداقل 10 تا 15 مرجع است و در پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی ممکن است به 20 تا 30 مقاله هم برسد.
  • در مورد هر مرجع، نکات کلیدی مرتبط با تحقیق خود به همراه عکس‌های گویا و مناسب با شرح و ارجاع را در پیشینه بیاورید؛ مثلاً در مورد پژوهش‌های مداخله‌ای باید مواردی مانند جامعه آماری و طرح آزمایش، شرح مداخلات گروه‌های مختلف، ملاک‌های ورود و خروج پژوهش، متغیرهای وابسته و مستقل، نتایج و تفسیر آن‌ها را به‌صورت مختصر بنویسید.

موارد بعدی معمولاً به‌صورت لیست بیان می‌شوند.
۶) اهداف تحقیق: هر پژوهش شامل یک هدف کلی است که پاسخ دادن به مسأله‌ی اساسی پژوهش است. در کنار آن اهداف جزیی‌تری هم‌راستا با هدف اصلی و با فاصله‌ی معقول از آن نیز می‌تواند تعریف شود. مثلاً هدف کلی یک پژوهش می‌تواند «بررسی اثر بازی‌های موبایلی روی سلامت کودکان 6 تا 10 سال» و اهداف جزیی آن تعیین اثر این بازی‌ها روی پارامترهای مختلف سلامتی باشد. اهداف جزیی باید با توالي منطقي، جنبه هاي گوناگون مسئله را پوشش دهد. در مورد پژوهش‌های مداخله‌ای، باید اثر هرکدام از متغیرهای مستقل روی هرکدام از متغیرهای وابسته به‌صورت یک هدف ذکر شود.

۷) اهمیت و ارزش و ضرورت تحقیق: به‌صورت واضح و گویا توضیح دهید انجام این پژوهش چه مشکلی را حل می‌کند و حل نشدن این مشکل (یا حل شدن آن در چارچوب زمان-مکان-روش فعلی) چه تبعاتی دارد؟ چه ارزشی به مخاطب این پژوهش پیشنهاد می‌شود و ضرورت انجام این پژوهش برای او چیست؟ این پژوهش چه نکته‌ی بارزی دارد که آن را از پژوهش‌های پیشین متمایز کرده است.

۸) کاربرد نتایج تحقیق: ساده و روشن بیان کنید انجام این پژوهش چه کاربردهایی برای صنعت یا جامعه دارد یا کدام مشکلات و معضلات را حل می‌کند؟

۹) فرضیه‌ها یا سؤال‌های تحقیق: یکی از مهمترین بخش‌های پیشنهادیه است؛ در واقع پژوهش برای مشخص شدن پاسخ این سؤال‌ها انجام شود. تا حد امکان سعی کنید این بخش را با دقت و جزیی بنویسید و از نوشتن سؤال‌های کلّی و مبهم پرهیز کنید. فرضیه (یا گمانه) یک جمله‌ی خبری است که باید درستی آن در پژوهش مورد تحقیق قرار گیرد؛ مثلاً «انجام بازی‌های رایانه‌ای روی عارضه‌ی هتروفوریا اثر منفی دارد». سوالات یا فرضیه‌ها را بر اساس عنوان و نیز بخش اهداف به‌صورت جزیی بنویسید. به یاد داشته باشید در فصل 5 پایان‌نامه (بحث و نتیجه‌گیری) باید در مورد تک‌تک این سوالات و فرضیه‌ها بحث کنید و یافته‌های تحقیق خودتان در مورد آن‌ها و دلیل علمی پشتوانه آن را بنویسید.

۱۰) منابع و مآخذ: این بخش عموماً فهرست منابعی است که در بخش پیشینه‌ی پژوهش آمده است. از یک قالب استاندارد (مثلاً IEEE) استفاده کنید. حتماً در متن به تمام منابع ارجاع دهید. منابع باید معتبر و به‌روز باشند. افزونه‌هایی مانند EndNote می‌توانند در تنظیم و مرتب‌سازی و لیست کردن و ارجاع به منابع بسیار مفید باشند. اگر از وب‌سایتی به‌عنوان مرجع استفاده می‌کنید، باید آدرس کامل صفحه‌ای که از آن استفاده کردید (و نه فقط نام وب‌سایت) و همینطور تاریخ دسترسی به آن را با عبارت Available on … ذکر کنید.

تلاش کنید متن پیشنهادیه قوی و سلیس و خالی از اشکالات نگارشی و سجاوندی و نیز جمله‌بندی‌های ناقص یا خیلی طولانی باشد. در نگارش تمام مستندات علمی (از جمله پیشنهادیه) به لحن علمی پایبند باشید و از به کار بردن فعل‌های غیررسمی یا ژورنالیستی خودداری کنید.

به این نکات توجه کنید:

  • تمام فرمول‌ها و شکل‌ها و جدول‌های پایان‌نامه باید دارای عنوان فارسی (به جز فرمول‌ها) و شماره‌گذاری و ارجاع در متن باشند و باید با شماره‌شان به آن‌ها ارجاع دهید؛ نه با عباراتی مانند فرمول قبل و شکل زیر و جدول بالا! عنوان شکل‌ها زیر آن و عنوان جداول بالای آن ذکر می‌شود.
  • کیفیت شکل‌ها باید مناسب و اندازه‌ی آن‌ها معقول باشد.
  • مراقب باشید عین متنی را از کتاب یا مقاله یا هر مرجع دیگری کپی نکنید! این کار تقلب علمی (plagiarism) است و شما را در معرض مجازات‌های حادّی قرار می‌دهد. اگر خواستید متنی را از منبعی استفاده کنید، حتماً باید جملات آن را به قلم خود بازنویسی کنید. در مورد سرقت علمی اینجا بیشتر بخوانید.
  • مطلقاً از عین خروجی‌های نرم‌افزارهای مترجم مثل Google Translator استفاده نکنید. این کار علاوه بر اینکه به نوعی تقلب علمی است، متن شما را زشت و غیریکنواخت و ناخوانا می‌کند. می‌توانید خروجی مترجم را ببینید و بعد از فهم آن، به قلم خودتان بازنویسی کنید.
  • به کار بردن فعل‌های اول/دوم شخص در متن‌های علمی پسندیده نیست و باید فعل‌های مجهول به جای آن استفاده شود. مثلاً به جای «در اين پروژه از زواياي متفاوت هوش شبكه را در نظر گرفته‌ايم. ما پروتكل‌ها، روش‌ها و ابزار خدمات‌رساني در شبكه‌هاي تلفني، موبایل (شبكه متحرك) و اينترنت را بررسي كرده‌ايم.» بنویسید «در اين پروژه از زواياي متفاوت هوش شبكه در نظر گرفته شده است. پروتكل‌ها، روش‌ها و ابزار خدمات‌رساني در شبكه‌هاي تلفني، موبایل (شبكه متحرك) و اينترنت بررسی شده است».
  • از به کار بردن عبارات غیرعلمی (مانند پژوهش بسیار کامل، متأسفانه، خوشبختانه)، عبارات روزمره (مانند به سراغ این روش رفتیم) و عباراتی که اثبات آن‌ها سخت یا غیرممکن است (مانند بهینه‌ترین روش ممکن) خودداری کنید.
  • توجه داشته باشید هر عبارتی که می‌نویسید باید پشتوانه علمی داشته باشد؛ وگرنه مورد اعتراض داور قرار خواهید گرفت!
  • به‌جای کلمات انگلیسی، از معادل‌های فارسی استفاده کنید و در صورت لزوم معادل انگلیسی آن را به‌صورت زیرنویس بیاورید (حتی اسم اشخاص را به‌صورت فارسی‌شده بنویسید). استفاده از مخفف‌های انگلیسی شناخته‌شده در متن مانعی ندارد؛ اما بهتر است معادل کامل آن در زیرنویس آورده شود.
  • معمولاً استاد راهنما تغییراتی که باید در متن بدهید را در مد Track Changes از منوی Review نرم‌افزار Word انجام می‌دهد تا بتوانید آن چیزی که قبلاً بوده را با چیزی که نظر استاد است مقایسه کنید. با کلیک راست روی هر تغییر (یا استفاده از گزینه‌های منوی Review) هرکدام را بسته به شرایط Accept یا Reject کنید.
  • اگر کامنت‌هایی که استاد راهنما در نرم‌افزار Word روی متن‌تان گذاشته را اعمال کرده‌اید، آن را Resolve و اگر نیازی به توضیح است آن را Reply کنید.

چگونه پایان‌نامه بنویسیم؟

قبل از هر چیز، لطفاً‌ درست بنویسید! اولین حس خواننده‌ی پایان‌نامه‌ی شما، به لباسی برمی‌گردد که با رعایت کردن/نکردن نکات نگارشی به تن آن کرده‌اید. این برداشت اول را خراب نکنید! برخی نکات درست‌نویسی را اینجا آورده‌ام.

فرض می‌کنیم پروپوزال خود را نوشته‌اید و کارتان تمام شده و الان می‌خواهید مشغول نوشتن پایان‌نامه شوید (اگر هنوز در مرحله‌ی تدوین پروپوزال هستید، این مطلب بیشتر برایتان مفید است).

این مطالب هم می‌توانند مفید باشند:

قبل از همه چیز به این موضوع توجه کنید که پایان‌نامه با گزارش پروژه که برای درس‌های مختلف به استاد می‌دهید متفاوت است! در گزارش پروژه، مخاطب شما استاد است که هدف و حدود پروژه را می‌داند و شما تنها باید روش کار خود را برای او توضیح دهید. اما مخاطب پایان‌نامه، ممکن است از موضوع کار شما هیچ نداند؛ پس باید به روشنی و با ذکر جزییات، خود موضوع، پیشینه‌ی آن، هدف از انجام تحقیق، روش کار، یافته‌ها و تحلیل نتایج را برای او توضیح دهید. همواره خودتان را جای مخاطب بگذارید و این سوال را از خودتان بپرسید که: «آیا به‌عنوان یک خواننده بی‌اطلاع، به خوبی در جریان جزییات قرار گرفته‌ام؟»

اول از همه قالب استاندارد دانشگاه یا مؤسسه‌ای که در آن تحصیل می‌کنید را پیدا کنید و اندازه‌ی فونت‌ها و حاشیه‌ی صفحات و … را طبق آن تنظیم کنید. تعداد صفحات پایان‌نامه استاندارد خاصی ندارد و در مقاطع تحصیلی مختلف هم متفاوت است. حجم پایان‌نامه باید با یک گزارش درسی متفاوت باشد و مثل یک کتاب هم قطور نباشد! به‌علاوه نسبت مناسبی بین مطالب مرتبط با کار خودتان و مطالب مربوط به پیشینه و کلیات تحقیق باید برقرار باشد. حداقل تعداد صفحات مفید پایان‌نامه (غیر از فهرست و مراجع و پیوست‌ها) برای مقاطع کارشناسی و ارشد و دکترا به ترتیب 60 و 90 و 130 صفحه پیشنهاد می‌شود.

در زیر به برخی از قسمت‌های مهم پایان‌نامه می‌پردازیم.

در بخش چکیده که کمتر ازیک صفحه است باید خیلی خلاصه در مورد اهداف و محتویات پایان‌نامه صحبت کنید؛ به طوری‌که کسی که این نیم‌صفحه را می‌خواند متوجه شود در پایان‌نامه‌ی شما چه آمده است و آیا خواندنش برای او مفید است یا نه؟ در بعضی مقالات تحصیلی، تعداد کلمات چکیده مهم است و باید به آن دقت شود. چکیده باید مستقل از متن اصلی قابل فهم باشد و نباید هیچ زیرنویس و ارجاع و Bulette و پاراگراف‌بندی و مخفف (مگر اینکه کل عبارت در پرانتز مقابل آن درج شود) داشته باشد. در پایان چکیده، باید واژگان کلیدی تحقیق خود (حداقل 5 واژه) را بنویسید تا نوشته شما به راحتی قابل جستجو توسط علاقمندان باشد.

پایان‌نامه باید دارای فصل‌های مقدمه، مرور پژوهش‌های مرتبط، روش انجام پروژه، تحلیل نتایج و جمع‌بندی باشد.
در فصل مقدمه (حدود 10% کل صفحات پایان‌نامه) باید قسمت‌های زیر به‌صورت مجزا و البته خلاصه آمده باشد:
• بیان مسأله‌ی پژوهش: موضوع پروژه (سؤال تحقیق) چیست؟
• انگیزه‌های پژوهش: چرا کار کردن روی این موضوع جذاب و مهم است؟
• هدف، ارزش و اهمیت پژوهش
• کاربرد نتایج پژوهش
• روش انجام و نوآوری‌های پژوهش: به‌صورت خلاصه روش مورد استفاده و نوآوری‌های احتمالی نسبت به روش‌های موجود آورده شود.
• ساختار پایان‌نامه: معرفی بقیه‌ی فصول و توضیح مختصر در مورد آن‌ها

در فصل پژوهش‌های مرتبط یا مبانی نظری و پیشینه‌ی تحقیق (حدود 20% کل صفحات پایان‌نامه)، باید کارهای قبلی یا مرتبط که روی موضوع مزبور انجام شده مرور شود. معرفی ادبیات موضوع و مبانی نظری آن، دستگاه‌ها یا الگوریتم‌ها و بررسی مزایا و معایب آن‌ها اساس این فصل است. برای هر پژوهش پیشین که ذکر می‌کنید، اهداف و دستاوردها را به روشنی بیان کنید. این فصل باید طوری نوشته شود که خواننده در پایان این بخش به‌خوبی متوجه گپ موجود در تحقیقات فعلی و تفاوت روش شما برای حل مسأله با روش‌های قبلی شده و قانع شود که پیشنهاد روشی جدید ضرورت دارد. توجه کنید بخش‌های این فصل نباید شامل پژوهش‌ها و مقالاتی باشند که مرور کرده‌اید؛ بلکه باید شامل بحث‌های اصلی تحقیق‌تان باشند که برای هرکدام چند پژوهش پیشین را به‌عنوان شاهد ذکر می‌کنید. بعضی اوقات، پیشینه‌ی تحقیق در دو فصل مبانی نظری و مرور کارهای مرتبط آورده می‌شود.

در بخش سوم باید روش تحقیق و شیوه انجام پروژه (سخت‌افزار، نرم‌افزار، الگوریتم و …) با جزییات مناسب و کافی بیان شود. این بخش مهم‌ترین قسمت پایان‌نامه‌ی شماست و باید حجم (حدود 30% کل صفحات پایان‌نامه) و گویایی کافی داشته باشد. آوردن یک بلوک‌دیاگرام کلی یا اینفوگراف (تصویری که در آن اطلاعات، آمار و یا هرگونه دانشی، در قالب تصویر و با استفاده از نمودارهای گرافیکی، چارت و سایر آیکون‌ها و تصاویر جذاب به هدف ساده‌سازی فهم اطلاعات پیچیده ارائه می‌شود) از بخش‌های مختلف روشی که پیشنهاد کرده‌اید بسیار کمک‌کننده است.

در بخش چهارم (حدود 20% کل صفحات پایان‌نامه) باید نمایش و تحلیل نتایج و مقایسه با روش‌های قبلی حاصل از روش پیشنهادی بخش قبل آورده شود. اگر موضوع پایان‌نامه ساخت یک دستگاه سخت‌افزاری یا توسعه‌ی یک نرم‌افزار باشد، خروجی‌های نرم‌افزار و شکل‌های عملیاتی را در این فصل بیاورید.

بخش آخر پایان‌نامه (حدود 20% کل صفحات پایان‌نامه) جمع‌بندی و پیشنهادهایی برای آینده است که در آن باید خلاصه‌ای از آنچه در پایان‌نامه آمده است را بیان و راهکارهایی برای کسانی که می‌خواهند پژوهش شما را ادامه دهند پیشنهاد کنید. یکی از قسمت‌های مهم این بخش (به ویژه در پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی) بحث (Discussion) است؛ در بخش چهارم بیان می‌کنیم «چه شد؟» و در بخش پنجم بررسی می‌کنیم «چرا اینطور شد؟». با اشاره به زیرساخت‌های علمی بحث، نتایج خود را توصیف و تحلیل کنید و بررسی کنید دستاوردهای شما با کدام پژوهش‌های پیشین هم‌راستا بوده و نتایج کدام را تأیید نکرده است و در هر مورد، دلیل و تحلیل خود را اضافه کنید.

در بخش مراجع، باید مقالات و کتاب‌هایی که در تهیه‌ی پایان‌نامه از آنها استفاده کرده‌اید را با فرمت IEEE ذکر کنید و حتماً در متن به آن‌ها ارجاع دهید. به‌ویژه اگر از وب‌سایتی به‌عنوان مرجع استفاده می‌کنید، باید آدرس کامل صفحه‌ای که از آن استفاده کردید (و نه فقط نام وب‌سایت) و همینطور تاریخ دسترسی به آن را با عبارت Available on … ذکر کنید. بهتر است از نرم‌افزارهای استاندارد مدیریت مراجع مانند endnote استفاده کنید. از منابع معتبر استفاده کنید (مجلات عمومی و وب‌سایت‌هایی مانند ویکی‌پدیا نمی‌توانند منابع مناسبی باشند).

تلاش کنید متن پایان‌نامه قوی و سلیس و خالی از اشکالات نگارشی و سجاوندی و نیز جمله‌بندی‌های ناقص یا خیلی طولانی باشد. در نگارش تمام مستندات علمی (از جمله پایان‌نامه) به لحن علمی پایبند باشید و از به کار بردن فعل‌های غیررسمی یا ژورنالیستی خودداری کنید.

به این نکات توجه کنید:

  • عنوان باید دقیقاً همان چیزی باشد که در پروپوزال شما تصویب شده است (مگر اینکه موافقت صریح استاد راهنما و گروه و دانشکده را اخذ کرده باشید).
  • اولین صفحه فصل اول باید شماره 1 داشته باشد. صفحات عنوان و چکیده و سپاسگزاری شماره نمی‌خورند و صفحات فهرست با حروف شماره‌گذاری می‌شوند.
  • تمام فرمول‌ها و شکل‌ها و جدول‌های پایان‌نامه باید دارای عنوان فارسی (به جز فرمول‌ها) و شماره‌گذاری و ارجاع در متن باشند و باید با شماره‌شان به آن‌ها ارجاع دهید؛ نه با عباراتی مانند فرمول قبل و شکل زیر و جدول بالا! عنوان شکل‌ها زیر آن و عنوان جداول بالای آن ذکر می‌شود.
  • کیفیت شکل‌ها باید مناسب و اندازه‌ی آن‌ها معقول باشد.
  • هر فصل باید مقدمه داشته باشد (همانطور که در فصل‌های قبل گفته شد …. اکنون در این فصل ….) و به جمع‌بندی ختم شود (در این فصل اشاره شد که ….. در فصل آینده به …. خواهیم پرداخت) تا پیوند منطقی و مناسبی بین فصل‌ها برقرار شود.
  • مراقب باشید عین متنی را از کتاب یا مقاله یا هر مرجع دیگری کپی نکنید! این کار تقلب علمی (plagiarism) است و شما را در معرض مجازات‌های حادّی قرار می‌دهد. اگر خواستید متنی را از منبعی استفاده کنید، حتماً باید جملات آن را به قلم خود بازنویسی کنید. در مورد سرقت علمی اینجا بیشتر بخوانید.
  • مطلقاً از عین خروجی‌های نرم‌افزارهای مترجم مثل Google Translator استفاده نکنید. این کار علاوه بر اینکه به نوعی تقلب علمی است، متن شما را زشت و غیریکنواخت و ناخوانا می‌کند. می‌توانید خروجی مترجم را ببینید و بعد از فهم آن، به قلم خودتان بازنویسی کنید.
  • به کار بردن فعل‌های اول/دوم شخص در متن‌های علمی پسندیده نیست و باید فعل‌های مجهول به جای آن استفاده شود. مثلاً به جای «در اين پروژه از زواياي متفاوت هوش شبكه را در نظر گرفته‌ايم. ما پروتكل‌ها، روش‌ها و ابزار خدمات‌رساني در شبكه‌هاي تلفني، موبایل (شبكه متحرك) و اينترنت را بررسي كرده‌ايم.» بنویسید «در اين پروژه از زواياي متفاوت هوش شبكه در نظر گرفته شده است. پروتكل‌ها، روش‌ها و ابزار خدمات‌رساني در شبكه‌هاي تلفني، موبایل (شبكه متحرك) و اينترنت بررسی شده است».
  • از به کار بردن عبارات غیرعلمی (مانند پژوهش بسیار کامل، متأسفانه، خوشبختانه)، عبارات روزمره (مانند به سراغ این روش رفتیم) و عباراتی که اثبات آن‌ها سخت یا غیرممکن است (مانند بهینه‌ترین روش ممکن) خودداری کنید.
  • توجه داشته باشید هر عبارتی که می‌نویسید باید پشتوانه علمی داشته باشد؛ وگرنه مورد اعتراض داور قرار خواهید گرفت!
  • به‌جای کلمات انگلیسی، از معادل‌های فارسی استفاده کنید و در صورت لزوم معادل انگلیسی آن را به‌صورت زیرنویس بیاورید (حتی اسم اشخاص را به‌صورت فارسی‌شده بنویسید). استفاده از مخفف‌های انگلیسی شناخته‌شده در متن مانعی ندارد؛ اما بهتر است معادل کامل آن در زیرنویس آورده شود.
  • کدها و پرسش‌نامه‌های مفصل و … معمولاً باید به میزان لازم در متن پایان‌نامه و به‌صورت مشروح در پیوست‌ها آورده شوند.
  • معمولاً استاد راهنما تغییراتی که باید در متن بدهید را در مد Track Changes از منوی Review نرم‌افزار Word انجام می‌دهد تا بتوانید آن چیزی که قبلاً بوده را با چیزی که نظر استاد است مقایسه کنید. با کلیک راست روی هر تغییر (یا استفاده از گزینه‌های منوی Review) هرکدام را بسته به شرایط Accept یا Reject کنید. اگر Reject کردید، دلیل‌تان را برای استاد بنویسید. اگر مطلب جدیدی اضافه می‌کنید، آن را هایلایت کنید تا استاد راهنما آن‌ها را با دقت بیشتری بخواند.
  • اگر کامنت‌هایی که استاد راهنما در نرم‌افزار Word روی متن‌تان گذاشته را اعمال کرده‌اید، آن را Resolve کنید و اگر نیازی به توضیح است آن را Reply کنید.

حرف آخر! این پایان‌نامه‌ی شماست! آنچه در این سند علمی می‌آید، تا ابد به نام شما نوشته خواهد شد. بنابراین از استاد راهنما و مشاور و داوران انتظار نداشته باشید که غلط‌های شما را بگیرند و برایتان متن بنویسند و شکل بکشند و …! اینها همه وظیفه‌ی شماست برای آنچه قرار است ویترین علمی شما در یک مقطع تحصیلی باشد…

چگونه از پایان‌نامه دفاع کنیم؟

به سلامتی پایان‌نامه‌تان را نوشته‌اید و استاد راهنما هم آن را تأیید کرده و الان آماده‌ی دفاع شده‌اید (اگر هنوز در مرحله‌ی تدوین پروپوزال هستید، این مطلب و اگر هنوز پایان‌نامه ننوشته‌اید این مطلب بیشتر برایتان مفید است). در زیر نکاتی را آورده‌ام تا به‌کمک آن‌ها بتوانید یک ارائه‌ی خوب داشته باشید.

1) قبلاً از فرصت زمانی دفاع خود مطلع شوید (معمولاً این زمان برای مقطع کارشناسی 15 دقیقه، مقطع ارشد 30 دقیقه و مقطع دکتری 45 دقیقه است). عموماً برای توضیح هر اسلاید به یک دقیقه زمان نیاز دارید. بنابراین به تعداد لازم اسلاید آماده کنید و حتماً قبل از دفاع چندبار تمرین کنید تا از مدت زمان مجاز فراتر نروید. به یاد داشته باشید که جلسه‌ی دفاع جای آموزش دادن نیست! اگر مخاطبین شما موضوع را بلد باشند توضیح دادن شما فقط آن‌ها را خسته و کسل می‌کند. اگر هم بلد نباشند، در این زمان کوتاه نمی‌توانند چیزی بیاموزند. بنابراین از شرح و بسط جزییات و روابط و فرمول‌ها و … بگذرید و کلیت را بیان کنید. می‌توانید در پاسخ به سوالات احتمالی داوران، از قبل اسلایدهای بیشتری آماده و آنها را Hidden کنید تا در صورت لزوم از آن‌ها استفاده کنید.

یک بودجه‌بندی پیشنهادی زمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • 10% توضیح کلیت کار و ایده و مسأله
  • 25% پیشینه
  • 40% روش پیشنهادی
  • 25% نتایج و بحث و تحلیل و جمع‌بندی

2) اسلایدها باید شماره‌گذاری داشته باشند و تعداد کل اسلایدها هم مشخص باشد (مثلاً اسلاید پنجم از یک مجموعه 20تایی اسلاید را 20/5 نامگذاری کنید). این کار به مخاطب شما کمک می‌کند با حوصله‌ی بیشتری به شما گوش کند.

3) اسلایدها باید طبق بخش‌های اصلی پایان‌نامه (مقدمه (شامل بیان مسأله، انگیزه‌ی پژوهش، هدف پژوهش، کاربرد پژوهش))، مرور پیشینه‌ی تحقیق، روش انجام پروژه، یافته‌ها و جمع‌بندی و پیشنهادهای آینده و مراجع) تهیه شده باشد. برای جذاب‌تر شدن اسلایدها می‌توانید فهرست مطالب را کنار یا بالای اسلایدها بیاورید و وارد هر بخشی می‌شوید، نام آن بخش را تغییر رنگ دهید. با توجه به محدودیت زمان، بیشتر روی روش انجام کار تز خودتان تمرکز کنید.

4) فهرست مطالب را فراموش نکنید.

5) پایین هر اسلایدی که مطالبی از مراجع دیگر را نشان می‌دهد، مرجع موردنظر را بیاورید و در انتها نیز مراجع مورد استفاده (یا اگر زیاد هستند بخشی از آن‌ها) را فهرست کنید.

6) استانداردی برای اسلایدها وجود دارد که آن را 6 در 6 می‌نامند. یعنی در هر اسلاید حداکثر 6 تیتر و در هر تیتر حداکثر 6 کلمه باید استفاده شده باشد. بنابراین از آوردن متن‌های طولانی در اسلاید (که باعث می‌شود مخاطب به جای گوش دادن به شما، محو خواندن مطالب شود) جداً خوداری کنید و صرفاً روی نکات کلیدی تکیه کنید. از شکل و فیلم و انیمیشن و … برای درگیر کردن بصری مخاطب استفاده کنید.

7) در پایان ارائه مختصراً از استادان راهنما و مشاور و داوران و کسان دیگری که در انجام تز به شما کمک کرده‌اند (حتی دوستان و خانواده و … البته بدون زیاده‌روی!) قدردانی کنید.

8) پاورپوینت نرم‌افزار بسیار قدرتمندی است! از امکانات آن مانند انیمیشن و ترنزیشن و … استفاده کنید تا مخاطب را جذب ارائه‌ی خود کنید. از رنگ‌ها و تصاویر جذاب استفاده کنید تا مخاطب با علاقمندی همراه شما شود. یک نمونه اسلاید جذاب را اینجا ببینید (کامل نیست و فقط بخش‌هایی از آن برای نمونه آورده شده است).

9) آرام و خونسرد باشید. محکم صحبت کنید و تردید و دودلی به خود راه ندهید و از ارتباط چشمی با مخاطبان خود غافل نشوید. به یک جا (به خصوص زمین!!) خیره نشوید. به مخاطبان به‌صورت مساوی نگاه کنید و به آنها بفهمانید که درک آن‌ها از موضوعی که ارائه می‌کنید برایتان مهم است.

10) اگر تز دونفره ارائه می‌کنید، مطالب را به‌صورت متناسب بین هر دو تقسیم کنید. یادتان باشد در پاسخ به سوالات داور، نمی‌توانید پاسخ را به نفر دیگر حواله کنید! هر دو باید به تمام بخش‌های پروژه تا حد معقول مسلط باشید.

11) به سؤالات داور با احترام و جدیت پاسخ دهید و از بحث کردن بپرهیزید. اگر جایی متوجه شدید اشتباه کرده‌اید، شجاعانه بپذیرید و در عین حال دلیل اشتباه خود را بیان کنید. اگر هم مطمئن هستید داور در اشتباه است و در عین حال اشتباهش را نمی‌پذیرد، بحث نکنید و قانع کردن او را به استاد راهنما یا مشاور بسپارید.

12) نیازی نیست به نقاط ضعف کار خود اشاره کنید مگر اینکه در مورد آن از شما سوالی پرسیده شود. در این صورت صادقانه پاسخ دهید و از طفره رفتن پرهیز کنید.

13) حتی‌الامکان پشت میز نایستید. از فضای مقابل مخاطبان استفاده کنید و کمی قدم بزنید و بر صحنه مسلط باشید. در عین حال از انجام کارهایی که حواس مخاطب را پرت می‌کند (مثل تکان دادن مفرط دست یا واکنش‌های عصبی) بپرهیزید. یادتان باشد هرگز به مخاطبان پشت نکنید!

14) خواندن از روی اسلایدها یا متن حس بدی به مخاطبان می‌دهد! از قبل مطالب را از بر کنید و در صورت نیاز یک یادداشت کوچک برای یادآوری همراه داشته باشید.

15) یادتان باشد همه چیز تحت کنترل شما نیست! اگر برق قطع شد یا سروصدایی مانع کار شما شد، خونسردی خود را از دست ندهید و در عوض از این فرصت برای مرور مطالب استفاده کنید.

16) فایل پایان‌نامه را آماده داشته باشید تا در صورتی که سؤالی از آن پرسیده شد بتوانید پاسخگو باشید.

17) فرم نمره را فراموش نکنید!

18) سعی کنید از این تجربه لذت ببرید!

ایده‌پردازی در حوزه‌ی کسب‌وکار

فرض کنید ایده‌ای دارید که به نظرتون به کسب‌وکار خوبی منجر خواهد شد. یک سرمایه‌گذار بداخلاق و کم‌حوصله رو هم با هزار زحمت پیدا کردید و الان فقط 3 دقیقه وقت دارید تا مجابش کنید روی ایده‌ی شما سرمایه‌گذاری کنه!

❓اصلاً ایده‌پردازی چطوری هست؟ در مورد چه چیزهایی باید صحبت کنم؟ تو 3 دقیقه اصلاً چی می‌شه گفت؟
✅ سؤال خوبیه! این قالب رو ببینید:

حتما تا الان در مورد مشکل ❓چیزی شنیده‌اید. ایده‌ی من طراحی یک محصول/خدمت/… هست که در آن ❓❓❓کار انجام می‌شود. رقبای ما ❓و ❓و ❓ هستند که مزیت رقابتی ما در مقابل آن‌ها ❓و ❓است. برای پیاده‌سازی این محصول/خدمت/… به یک تیم شامل ❓و❓و❓ نیاز دارم. زمان حدودی پیاده‌سازی ❓ماه و دستمزد تقریبی تیم ❓است. طبق برآورد ما بازار مخاطب شامل ❓نفر هست که از این بین، ❓نفر حاضر هستند از محصول ما استفاده کنند و هرکدام حاضر هستند ❓تومان خرج کنند. بعد از ❓ماه هزینه‌ی اولیه تامین می‌شود (به نقطه سربه‌سر می‌رسیم). ماهانه باید ❓تومان صرف پشتیبانی بکنیم و❓تومان درآمد خواهم داشت.


❓یه وقت ایده‌ام رو ندزدن؟! 🧐😢
✅ تو قرن 21 و از این حرفها؟! احتمالاً دارید شوخی می‌کنید!‌ اگر نه، این مطلب رو بخونید 👇👇👇

😫😰😱آی دزد…! ایده‌ام رو دزدیدن!

کودکی را تصور کنید که در یک شب مهتابی کنار پنجره نشسته و ماه را تماشا می‌کند! پستی‌ها و بلندی‌ها، نور، تاریکی، چقدر جذاب! ناگهان ایده‌ای به ذهنش می‌رسد!
😇چقدر خوب است به ماه بروم!! ایده خیلی هیجان‌انگیز است! تا صبح خوابش نمی‌برد و فکر اینکه چطور به ماه برود و چه با خودش ببرد و آنجا چه بکند و … تمام ذهنش را اشغال می‌کند!
اما کم‌کم فکر جدیدی مثل خوره به جانش می‌افتد 😰! باید این ایده را محرمانه نگه دارم! نکند کسی ایده‌ام را بدزدد؟! نکند کسی قبل از من به ماه برود؟ نکند…؟ نکند…؟

این داستان را همینجا نگه دارید.

شما ایده‌ای در ذهنتان دارید و از نظر خودتان ایده‌ی خیلی خوبی است و اگر پیاده شود بازار را می‌ترکاند و درآمد آنچنانی و ….! فکر می‌کنید هیچکس در دنیا هم به این ایده فکر نکرده و شما اولین و آخرین کسی هستید که چنین چیزی به ذهنش رسیده!

چند نکته را سریع مرور کنیم:

❎ فکر می‌کنید ایده‌تان ناب است و هیچکس تا الان به فکرش نرسیده؟! امتحان می‌کنیم! یه چیز عجیب و غریب در نظر بگیرید! مثلاً «قورباغه‌ی بالدار صورتی»!! این عبارت را در گوگل و یوتیوب و … سرچ کنید و ببینید که به چه نتایجی می‌رسید (حالا یه دقیقه سرتون رو از گوگل دربیارید دو دقیقه اومدیم صحبت کنیم!😒). انبوه نتایج مشابه نشان می‌دهد بسیاری دیگر پیشتر از شما به این موضوع فکر کرده‌اند. اصولاً خنده‌دار هست که فکر کنیم ایده‌ی من بین میلیون‌ها نفر که به ساختن و حلق کردن فکر می‌کنند، فقط به ذهن من رسیده است!

❎ بیایید آدم‌های دنیا را به دو دسته‌ی «بساز» و «نساز» تقسیم کنیم! بساز کسی هست که دانش و خلاقیت و تجربه دارد و هرچه می‌سازد به فروش می‌رود؛ چون درست و کارآمد می‌سازد. نساز هم کسی هست که …! کسی هست که نمی‌سازد یا وقتی می‌سازد آنقدر ناشیانه و سرهم‌بندی هست که حتی خودش هم رغبت نمی‌کند آن را برای فروش عرضه کند.
یک ایده داریم و می‌ترسیم آن را بدزدند! کی آن را می‌دزدد؟ نسازها؟ خب بدزدند! با آن چه می‌خواهند بکنند؟! با دانش نصفه و نیمه‌شان پیاده‌اش کنند؟ خب بکنند! کی می‌خرد؟!
می‌ترسید بسازها ایده‌تان را بدزدند؟ چه فکر عجیبی! اگر با یک بساز درست و حسابی هم‌کلام شوید، تا چند روز می‌تواند از ایده‌هایش برای شما صحبت کند!‌ ایده‌هایی که وقتی می‌شنوید، یواشکی ایده‌تان را در جیبتان پنهان می‌کنید و حرفی از آن نمی‌زنید! بساز برای پیاده‌سازی ایده‌های پخته‌ی خودش هم وقت ندارد؛ چه رسد به ایده‌ی ناپخته‌ی کس دیگر!

❎ بسیارخوب! ایده‌تان را پنهان کنید و خودتان را از نظر و مشاوره و راهنمایی بقیه محروم کنید. یواشکی کار کنید و یا خودتان ایده‌تان را پیاده کنید یا کسی را پیدا کنید که به ایده‌تان علاقمند شود و برای شما بسازد. ان‌شاءالله که محصول خوبی هم بشود! بعدش را چه می‌خواهید بکنید؟! بعد که محصول وارد بازار شد، هرکسی می‌تواند ایده‌ی شما (که الان دیگر حسابی پخته و آماده شده) را بدزدد و کپی خودش را بسازد! باید آنقدر خوب کار کنید و هوای مشتری را داشته باشید تا سراغ رقبای شما نرود.

✅ بیان ایده فرصتی برای شنیدن نظر متخصصان و مخاطبان عادی است تا بتوانید بهترین تصمیم را برای ادامه دادن/ندادن ایده و همینطور پیاده‌سازی بهینه‌ی آن بگیرید.

بگذریم!
برگردیم سر داستان کودک و ماه!
نظرتان در مورد کودکی که ایده‌ی رفتن به ماه را پنهان می‌کند چیست؟!


❓چطوری باید ایده‌ام رو بیان کنم؟ ارائه‌ی خوب چطوریه؟
✅ سؤال خیلی خوبی هست. اولین گام برای ساخت یک کسب‌وکار، قانع کردن بقیه به خوب بودن ایده هست. این مطلب 👇👇👇 رو از دست ندید.

🔖من و یک ارائه‌ی به‌یادماندنی؛ همین الان یهویی!

در مقابل جمعی از سرمایه‌گذاران ایستاده‌اید! قرار هست ظرف ۳ دقیقه (فقط ۳ دقیقه!) ایده‌تان را (و در واقع توانایی‌های خودتان را) پرزنت و نظر آن‌ها را جلب کنید!

چه کنیم؟ چه نکنیم؟

✅ با قدرت و اعتماد به نفس صحبت کنید! شما عزیز و قابل احترام هستید! صحبت کردن با ترس، اعتماد مخاطب به شما را از بین می‌برد.

✅ با صدای رسا صحبت کنید و اجازه بدهید قدرت نهفته در کلماتتان بر عمق جان مخاطب بنشیند!

✅ از فضای صحنه استفاده کنید. یک جا ثابت نایستید. به گونه‌ای طبیعی در صحنه به چپ و راست و عقب و جلو حرکت کنید تا مخاطب خسته نشود.

✅ هیجان داشته باشید! اگر با لحنی خسته و آرام در مورد ایده‌تان صحبت کنید، مخاطب احتمالا به این نتیجه می‌رسد که ایده‌تان حتما جالب نیست که حتی خودتان را هم به شوق نیاورده!

✅ از روی کاغذ نخوانید! همراه داشتن یادداشت کوچکی که نکات را به یادتان بیاورد اشکالی ندارد؛ هرچند اگر بتوانید رئوس را هم به خاطر بسپارید و یادداشت را حذف کنید، مخاطب می‌فهمد انقدر روی ایده‌تان فکر کرده‌اید که همه‌چیزش را به خاطر دارید. در هر حال خواندن از روی مطالب کاغذ مثل انشا اشتباه مهلکی است!

✅ به صورت مخاطبان‌تان نگاه کنید. به صحنه و زیر پایتان زل نزنید! خواستگاری که نیست! نظر مخاطبان را باید در مورد ایده‌تان جلب کنید.

✅ از زبان بدن استفاده کنید. طوری که حس خوبتان نسبت به ایده‌تان را به مخاطب منتقل کنید.

✅ حتما قبل از ارائه چندبار تمرین کنید تا ناچار نشوید برای جا دادن مطالب در ۳ دقیقه، تند حرف بزنید و احیانا چیزی را فراموش کنید.

✅ از روش‌های جذاب برای ارائه استفاده کنید! ارائه‌های تئاترگونه، دونفره، درگیرکننده مخاطب و … باعث می‌شود ارایه‌تان در ذهن مخاطب ماندگار شود.

✅ از حرف زدن کلی و بدون ارائه جزییات پرهیز کنید. کسی فکر نمی‌کند “وای چقدر خفنه که چیزی بروز نمی‌ده!” فکر می‌کنند (یا می‌فهمند!) که به جزییات فکر نکردید!

✅ همه‌ی مطالب مهم را در ارائه بیاورید. قالب ایده‌پردازی را در پست‌های قبلی دیده‌ایم.

✅ در مورد همه چیز توضیح بدهید. می‌توانید بخشی از توضیحات را به بخش پاسخگویی انتهایی موکول کنید (که البته ریسک است و ممکن هست سوالی از این بخش پرسیده نشود)

✅ با آرامش به سوالات مخاطبان گوش کنید و با ادب و فروتنی پاسخ‌های قانع‌کننده بدهید.

✅ بین حرف مخاطب نپرید! در عوض در زمانی که او صحبت می‌کند روی پاسخ خود فکر کنید و مختصر و مفید و البته بدون مِن‌مِن کردن پاسخ دهید.

❌لطفا در هیچکدام از موارد بالا زیاده‌روی نکنید…!


🔖ایده‌ی خوب، ایده‌ی بد، ایده‌ی زشت!

ایده‌ی زشت، کپی کامل ایده‌ی دیگر است. ایده‌ی خوب، یک ایده‌ی ناب و قوی است که تا الان اجرا نشده باشد. ایده‌ی بد، ایده‌ای است که…
اصلاً ایده‌ی بد نداریم، بگوییم ایده‌ی معمولی! ایده‌ی معمولی ایده‌ای هست که…!

بیایید این بحث بیهوده را رها کنیم! اصلاً ایده چه جایگاهی دارد؟!

ایده‌ی خوب با ارائه‌ی بد و پیاده‌سازی بد نابود می‌شود.
ایده‌ی معمولی با ارائه‌ی خوب به چشم می‌آید و با پیاده‌سازی خوب به موفقیت تبدیل می‌شود.
چندتا از محصولات و خدمات موفق بازار ایده‌های آنچنانی داشته‌اند؟!

خب! الان که چی؟!

🔑 مراقب باشید ایده‌ی خوب‌تان را با ارائه‌ی بد خراب نکنید!

مگر ارائه‌ی بد چطوری هست؟!

❌برنامه‌ریزی زمانی ندارد! شما ۳ دقیقه وقت و کلی مطلب دارید و اگر زمانبندی درستی نداشته باشید نمی‌توانید مطلب را درست انتقال دهید.

❌در مورد مدل پول درآوردن از محصول حرفی برای گفتن ندارد!

❌خودش را طلبکار مخاطبان می‌داند و فکر می‌کند همه موظف هستند محصول او را بخرند!

❌«کلی» حرف می‌زند و در مورد جزییات ایده حرفی ندارد: «می‌خواهیم دوربینی بسازیم که کیفیت آن خوب باشد و همه آن را بخرند»! اگر اینطور صحبت کردید، یک «خب که چی؟!» خاصی را می‌توانید در چشمان مخاطبان ببینید!

❌یک ارائه‌کننده‌ی بد به یک نقطه یا یک نفر خیره می‌شود،
ثابت می‌ایستد،
از روی نوشته مثل انشا می‌خواند،
با مخاطبان ارتباط کلامی و چشمی برقرار نمی‌کند،
از زبان بدن استفاده نمی‌کند،
آرام صحبت می‌کند،
شور و هیجانی در مخاطبش ایجاد نمی‌کند یا با جیغ و داد و هیاهو سعی در جلب توجه برای هیچ دارد،
میان صحبت داوران می‌پرد و به‌جای استفاده از نظرات آن‌ها، مرتب می‌خواهد حرف خودش را بزند،
و …

خوب ارائه کنید تا در ذهن سرمایه‌گذار باقی بمانید…